Najkrótsza diagnoza:
wspaniale rozwinięta kultura wysoka, świetni, cenieni w świecie artyści, dobrze działające instytucje kultury, dobrze finansowane i ambitne szkolnictwo artystyczne i stale obniżający się poziom potrzeb i aspiracji kulturalnych polskiego społeczeństwa, brak przygotowania do odbioru sztuki wartościowej, niezwykle niski poziom kompetencji muzycznych, zaniedbane wychowanie estetyczne, brak długofalowych planów w dziedzinie edukacji kulturalnej, brak instytucji monitorującej i wspierajacej edukację kulturalną; media publiczne , które nie realizują misji w dziedzinie edukacji kulturalnej; brak dobrze przygotowanej kadry nauczycielskiej (np 50% nauczycieli mających uprawnienia do uczenia muzyki w oświacie nie ma podstawowego przygotowania muzycznego – nie gra , nie śpiewa, nie zna nut); doświadczenie kilku pokoleń Polaków to nudne zajęcia lub brak zajęć artystycznych w szkole,– dlatego polscy rodzice obecnie nie chcą, żeby ich dzieci uczyły się muzyki i plastyki na zajęciach pozalekcyjnych; jest to sytuacja odwrotna niż w większości krajów rozwiniętych, gdzie umiejętność śpiewu i amatorskiego grania na instrumencie jest składnikiem kultury osobistej i popularnym hobby; Polska to kraj, w którym politycy oraz niestety dzieci i młodzież nie potrafią zaśpiewać czysto własnego hymnu.
*****
Co zainicjowała Polska Rada Muzyczna ?
Katastrofalny poziom kompetencji muzycznych Polaków i ogrom nieporozumień w sprawie powszechnej edukacji muzycznej (nie związanej ze szkołami muzycznymi) skłonił Polską Radę Muzyczną , reprezentującą większość polskich instytucji i organizacji muzycznych do podjęcia intensywnych działań reformatorskich. Współdziałając z Fundacją „Muzyka jest dla wszystkich” PRM powołała w 2006 roku Zespół Ekspertów, który przeprowadził ogólnopolską ekspertyzę stanu edukacji muzycznej w oświacie publicznej oraz zainicjował demokratyczny proces tworzenia i wdrażania Standardów Edukacji Kulturalnej. Podobne dokumenty funkcjonują od wielu lat w USA, Wlk.Brytanii, Francji, Niemczech i Włoszech.Polscy autorzy odwołują się w swoim projekcie do doświadczeń z tych krajów.
*****
W lipcu 2008 roku PRM otrzymała dotację z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację I etapu projektu .W grudniu PRM opublikowała projekty standardów – matriały do dyskusji środowiskowych.II etap projektu przyniesie w 2009 roku szereg spotkań i konferencji, w ramach ogólnopolskich konsultacji środowiskowych i międzyśrodowiskowych, których efektem będzie ostateczna wersja Standardów. Uzyskanie certyfikatu jakości od Ministrów Edukacji, Kultury i Nauki pozwoli na stosowanie Standardów np tam gdzie dystrybuowane będą środki finansowe na edukację kulturalną i w uczelniach przygotowujących nauczycieli.
Już obecnie zainteresowanie standardami wyrażają srodowiska akademickie i pedagogiczne czołowych uczelni (UJ, UMCS i UMK) a przede wszystkim kuratoria oświatowe i ośrodki kształcenia nauczycieli.
Planowane są również publiczne, medialne dyskusje, które przełamywać będą stereotypy i uprzedzenia, pozwolą zbudować zrównoważony, nowoczesny model edukacji kulturalnej, który będzie uwzględniał oczekiwania różnych środowisk .
*****
Co można zrobić dla przyszłości muzyki w Polsce ?
– przekonać młodych ludzi, rodziców, pedagogów , dyrektorów szkół i ludzi mediów, że muzyka może być radością, świetną zabawą, wspomagającą rozwój dzieci i wzbogacającą życie każdego człowieka, że nauka muzyki nie musi być nudna, że warto przyjrzeć się amatorskiemu muzykowaniu w innych krajach i szukać nowych , polskich rozwiązań – stworzyć naszą modę na świadome używanie muzyki jako języka kontaktów między ludźmi.
******
warto też przekonać środowiska ludzi profesjonalnie zajmujących się muzyką, że powszechna edukacja muzyczna jest strategicznym problemem dla polskiej kultury muzycznej i potrzebuje nie naszych narzekań, lecz aktywnego udziału w upowszechnianiu,
otwarcia na różne rodzaje i style muzyczne, wspierania amatorskiego muzykowania w Polsce.
spisała: Viola Łabanow