Barwki to kolorowe, plamokształtne stwory, zamieszkujące – tak jak i inne podobne stworki, np. Kleksaki, Wzorzaki czy Plamiaki – w bloku. Dla odróżnienia od innych istot: w bloku rysunkowym. To blok Henia – 8-letniego abstrakcjonisty. Niestety, okazuje się, że Henio stopniowo traci wzrok, a co za tym idzie – powoli znikają z kartek jego bloku wszystkie kolorowe stworki. Chłopiec przestaje je widzieć. Barwki i ich różnorodni koledzy nie poddają się jednak i postanawiają pomóc Heniowi i sobie – tak, żeby mimo utraty wzroku chłopiec w każdej chwili mógł je zobaczyć – dzięki wspaniałemu słuchowi Henia, który – jak się okazało, w wyniku utraty wzroku staje się coraz lepszy. Pomaga im w tym czar muzyki współczesnej i wynalazek partytury graficznej, dzięki któremu osoba, która dobrze widzi, potrafi odtworzyć kolorowe znaki, nawet wielobarwne plamy za pomocą głosu i instrumentu. Do akcji wkracza 8-letnia Zosia a jej pojawienie się powoduje, że w życiu Henia zjawiają się też Słyszki, Klasterki i inne dźwiękowe stwory, które są częścią partytury graficznej. I oczywiście pojawiają się w taki sposób, żeby można było je usłyszeć. A usłyszeć oznacza – zobaczyć oczami wyobraźni. To opowieść, w której kolory wyśpiewają i zagrają swoje arie a Barwki, Wzorzaki, Słyszki i Klastery opowiedzą całą historię: Henia i jego bloku.
Opera binauralna „Barwki i Słyszki” to opowieść pełna barw, humoru i dźwięku, przyjazna osobom z niepełnosprawnościami wzroku, której libretto zostało stworzone na podstawie opowieści i doświadczeń Marka Reissa – niewidomego przewodnika po Niewidzialnej Wystawie.
Czy z osobą niewidomą można rozmawiać o kolorach? Można i warto. Warto, bo od osoby z niepełnosprawnością wzroku można dowiedzieć się o kolorach o wiele więcej niż to, co się wie, kiedy się jest osobą w pełni sprawną w zakresie widzenia. Doświadczenie realizacji projektów artystycznych wspólnie z osobami z niepełnosprawnością wzroku to przede wszystkim rozmowy. Te właśnie rozmowy o kolorach z osobami dorosłymi i dziećmi niepełnosprawnymi wzrokowo, biorącymi udział w projektach Fundacji i jej partnerów, zainspirowały i poddały nam pomysł stworzenia spektaklu operowego, w którym bogatsza wiedza i świadomość osób niewidomych oraz system binauralny wzbogacą percepcję słuchową i wzrokową oraz uwrażliwią na świat i potrzeby osób niewidomych i słabowidzących, na sposób współczesny: gdzie każdy dźwięk, każda fraza muzyczna mają istotne znaczenie: nie tylko brzmią, ale m ó w i ą. Choć to spektakl o kolorach, lecz operowy czyli muzyczny nieprzypadkowo, bo barwa jest kategorią, istniejącą i funkcjonującą zarówno w obszarze widzenia, jak i słyszenia.
Jednoczesne istnienie zjawiska koloru optycznego i barwy dźwięku oraz wiedza o tym, że utrata wzroku powoduje przejęcie pewnych funkcji percepcyjnych przez inne zmysły (często zmysł słuchu), zainspirowało nas do konotacji światów słyszenia i widzenia za pomocą muzyki, plastyki i teatru oraz do stworzenia koncepcji spektaklu operowego, opowiadającego za pomocą gry dźwięków i słów – grę kolorów, kształtów i świateł. To specyficzna, innowacyjna audiodeskrypcja, w której wykorzystane zostaną nie tylko słowa, nazwy barw, kształtów czy relacje między nimi nazywające za pomocą innych kanałów zmysłowych, ale też abstrakcyjnych dźwięków muzyki. W założeniu więc będzie to spektakl jednocześnie przyjazny osobom niewidomym i słabowidzącym i poszerzający wiedzę osób pełnosprawnych wzrokowo oraz uwrażliwiający je na świat percepcji i potrzeb osób niewidomych i słabowidzących, w tym w szczególności – adresowany do dzieci.
Premiera opery miała miejsce 21 września 2024 roku w Przestrzeni Muzyki Współczesnej Hashtag Lab, w ramach 14. Festiwalu Muzyki Współczesnej dla Dzieci „Mała Warszawska Jesień”. Towarzyszące pokazy popremierowe, z udziałem dzieci i młodzieży oraz grup osób z niepełnosprawnością wzroku odbyły się w dniach 22-24 września 2024 roku.
Partnerzy premiery i pokazów popremierowych opery binauralnej: Przestrzeń Muzyki Współczesnej Hashtag Lab, Teatr Lalek Guliwer, Warszawska Jesień
Pokazy popremierowe dla grup zorganizowanych zostały dofinansowane przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
PFRON w ramach Ogólnopolskiego Programu „Kultura Wrażliwa” oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura Dostępna”.
Plakat Fundusz Celowy 420×297 (1)